Hırsızlık suçunda hangi durumda malın değeri az sayılır? TCK 145 Uygulama Alanı

Malın değerinin az olması

Madde 145- (1) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/16 md.) Hırsızlık suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, suçun işleniş şekli ve özellikleri de göz önünde bulundurularak, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun “Daha az cezayı gerektiren hâl” başlıklı 150/2. maddesinde; “Yağma suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilebilir.” denilmektedir.

Maddenin gerekçesinde ise; “Maddenin ikinci fıkrasında, yağma suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek cezada indirim yapılması gerektiği kabul edilmiştir.” açıklamasına yer verilmiştir.

TCK’nın 145. maddesiyle daha az ceza verilmesini gerektiren bir nitelikli hâl olarak “Değer azlığı”, hırsızlık suçu bakımından da suçun işleniş şekli ve özellikleri de göz önünde bulundurularak, ceza vermekten de vazgeçilebilir.” ibaresi ilavesiyle hüküm altına alınmış bir husustur.

Hâkim indirim oranını TCK'nın 3. maddesinde öngörüldüğü üzere “İşlenilen fiilin ağırlığıyla orantılı” olacak şekilde saptamalıdır.

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun benimsenen içtihatları uyarınca; rögar kapağı, plaka, sürücü belgesi, kimlik belgesi ve bankamatik kartı gibi eşyaların hırsızlık suçuna konu olması halinde, ortaya çıkan tehlike veya bunların yeniden çıkartılması için sarf edilecek emek ve mesai vb.’de gözetilerek değer azlığı indirimi yapılmamaktadır.

Bu açıklamalar ışığında Yargıtay kararlarındaki somut olaylar çerçevesinde malın değerinin az sayıldığı hallerden bir kaç örnek vermek istiyoruz. Ancak hemen belirtmek isteriz ki malın değerinin azlığı ile ilgili kararında somut bir kriterden bahseden tek karar 13. Ceza dairesine ait aşağıda belirttiğimiz ilk karar olmuştur. Keza diğer daireler de birçok kararlarında bu dairenin kararına atıf yaparak malın değerinin azlığı ile ilgili hüküm kurmuşlardır.:

13. Ceza Dairesi 2018/14894 E. , 2019/10584 K.: ...Suça konu şort ve gömleğin değerinin tespit edilerek, sonucuna göre suç tarihindeki brüt asgari ücretin onda birinden az olduğunun anlaşılması karşısında, sanık hakkında değer azlığı nedeniyle 5237 sayılı TCK’nın 145. maddesinin uygulanması gerekip gerekmeyeceğinin gözetilmemesi...

6. Ceza Dairesi 2021/22023 E. , 2021/20658 K. : ...............somut olay değerlendirildiğinde, mağdurun olay tarihinde saat 17.00 sularında arkadaşları olan tanıklar ... ve ... ile birlikte mahallede gezdikleri sırada suça sürüklenen çocuğun, katılandan para istediği, katılanın parasının olmadığını söylemesi üzerine, suça sürüklenen çocuğun katılana bıçak doğrultarak 113 TL değerindeki kol saatini zorla aldığı olayda, suç tarihi olan 18.09.2017 itibariyle paranın satın alma gücü ve günün ekonomik koşulları ile birlikte değerlendirildiğinde, suça sürüklenen çocuğa verilen cezada değer azlığı indiriminin yapılması gerekir.

6. Ceza Dairesi 2021/22061 E. , 2021/20507 K.: ...Suça sürüklenen çocuk hakkında, mağdurdan 45 TL alması şeklinde gerçekleşen olayda verilen cezadan 5237 sayılı TCK’nin 150/2. maddesiyle değer azlığı nedeniyle indirim yapılması hususunun gözetilmemesi,

Bozmayı gerektirmiş, suça sürüklenen çocuk müdafiinin temyiz itirazı bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, hükmün açıklanan nedenle tebliğnameye aykırı olarak BOZULMASINA...

6. Ceza Dairesi 2021/24020 E. , 2021/18397 K.: ... mağdurun saçından tutup yüzüne yumruk ve tokat atmak suretiyle müştekiyi darp ettiği, akabinde de müştekinin cüzdanından zorla 200 TL parasını aldığı ve mağdurun üzerinden ikametin odasının kapısını kilitleyerek olay yerinden ayrıldığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, sanığın kastının mağdurun üzerinde ne varsa almaya yönelik olduğu sanık hakkında yağma suçunun daha az cezayı gerektiren nitelikli hâlinin düzenlendiği TCK’nın 150. maddesinin 2. fıkrasının uygulanma koşullarının oluştuğu, (itirazın reddi)

6. Ceza Dairesi 2021/23600 E. , 2021/17815 K.: ...Sanığın, katılan ...’a ait ekmek fırınından katılanları tehdit etmek suretiyle 06.01.2021 tarihinde 250 TL değerinde; 07.01.2021 tarihinde de 150 TL değerinde yiyecek malzemesi yağmaladığının anlaşılması karşısında; sanığa verilen her iki yağma suçundan değer azlığı nedeniyle 5237 sayılı TCK’nın 150/2. maddesiyle cezalardan indirim yapılması gerektiğinin gözetilmemesi, bozmayı gerektirmiş...

6. Ceza Dairesi 2021/22101 E. , 2021/17437 K.: ...Sanık hakkında ...’den 30 Euro, ...’dan 10 Euro ve 25 TL, ...’dan 30 Euro, ...’ten 50 TL, ...’dan 30 Euro, ...’dan 10 TL, ...’den 100 TL, ...’den 200 TL, ...’tan 100 TL ve ...’ten 10 TL alması şeklinde gerçekleşen olayda verilen cezalardan 5237 sayılı TCK’nin 150/2. maddesiyle değer azlığı nedeniyle indirim yapılması hususunun gözetilmemesi...

6. Ceza Dairesi 2021/20690 E. , 2021/15543 K.: ...Suç tarihinde müştekiye ait işyerine girerek müşteki beyanına göre toplam değeri 250 TL kadar olan içecekleri çalan sanık hakkında suçun işleniş şekli ve özellikleri itibariyle ceza vermekten vazgeçilemeyecek ise de çalınanların değeri gözetilerek TCK'nın 145. maddesi gereğince cezadan uygun oranda indirim yapılması gerektiğinin düşünülmemesi,

2. Ceza Dairesi 2020/14024 E. , 2021/15173 K.: ...Müştekinin soruşturma aşamasındaki beyanına göre yazarkasa içerisindeki yaklaşık 300,00-TL paranın çalındığını beyan etmesi karşısında; suç tarihi itibarıyla TCK’nın 145. maddesinin uygulanmasını gerektirecek değer azlığına konu olamayacak ise de aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.